Σε θέση άμυνας τα τυχερά παιχνίδια λόγω κορονοϊού
Του Νίκου Χρυσικόπουλου
Σε θέση άμυνας βρίσκεται προσωρινά, λόγω κορονοϊού, ο κλάδος των τυχερών παιχνιδιών στην Ελλάδα, μια αγορά μεγέθους 2,2 δισ. ευρώ σε επίπεδο μεικτών εσόδων (GGR, στοιχεία 2019), που πέρυσι απέφερε στα δημόσια ταμεία έσοδα της τάξης των 980 εκατ.ευρώ.
Τα μέτρα για τον περιορισμό της πανδημίας του κορονοϊού οδήγησαν, όπως και σε πολλές άλλες δραστηριότητες, τις επιχειρήσεις του κλάδου να συνταχθούν με την εθνική προσπάθεια για τον περιορισμό της πανδημίας και να αναστείλουν τη λειτουργία όλων των επίγειων σημείων παικτικής δραστηριότητας (καζίνο, πρακτορεία, gaming halls, Ιππόδρομος κ.α).
Συγχρόνως, η διακοπή μεγάλων διοργανώσεων στην Ευρώπη και αλλού, όπως, λόγου χάρη, τα εθνικά πρωταθλήματα ποδοσφαίρου και μπάσκετ, το UEFA Champions και Europa League, η Euroleague κ.α. έχει επιδράσει σημαντικά και στα έσοδα από τον διαδικτυακό στοιχηματισμό.
Αποτέλεσμα είναι την περίοδο αυτή οι online πάροχοι να περιορίζονται σε δραστηριότητες όπως το online καζίνο, πόκερ κλπ., ενώ σε επίπεδο αθλητικών γεγονότων ο διαδικτυακός στοιχηματισμός αφορά περιστασιακούς αγώνες σε περιφερειακά πρωταθλήματα ποδοσφαίρου, σε αγώνες χόκει επί πάγου, πινγκ-πογγκ κ.α, δηλαδή ουσιαστικά σε μη εμπορικά στοιχηματικά γεγονότα. Αντίστοιχα, για τον μεγαλύτερο όμιλο της εγχώριας αγοράς, τον ΟΠΑΠ, διαθέσιμα μέσω του διαδικτύου είναι πλέον το "Πάμε Στοίχημα" και το "Τζόκερ" και ορισμένες ιπποδρομίες και κυνοδρομίες, στις ΗΠΑ και την Αυστραλία για το "pamestoixima.gr”.
Οι οικονομικές επιπτώσεις στις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες του κλάδου αναμένεται να φανούν μέσα στα επόμενα τρίμηνα, θα διαφοροποιηθούν, ωστόσο, ανάλογα με τη δραστηριότητα. Ορισμένα καζίνο, για παράδειγμα που είναι ήδη οικονομικά επιβαρυμένα πέραν των απωλειών από το shutdown λόγω κορονοϊού, όλο το προηγούμενο διάστημα "είδαν" τους τζίρους τους να υποχωρούν λόγω των επιπτώσεων από την εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου. Όπως έγραψε το Capital.gr., το τελευταίο δίμηνο του 2019 και το πρώτο του 2020 καταγράφονταν υποχώρηση εσόδων κατά μέσο όρο σε ποσοστό 20%, τάση που είχε συνεχιστεί και τον Μάρτιο, μέχρι την αναστολή λειτουργίας λόγω COVID-19. Μένει να φανεί με ποιες κινήσεις οι επιχειρήσεις καζίνο θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν την μεγάλη πρόκληση, όπως διαμορφώνεται, του 2020, ενώ κάποια καζίνο δεν έχουν να ελπίζουν πολλά στην πορεία του Τουρισμού, λόγω των δυσμενών προβλέψεων που ήδη καταγράφονται για την πορεία των αφίξεων φέτος.
Αντίστοιχα, οι διαδικτυακοί πάροχοι προχωρούν και με το δεδομένο της μη διεξαγωγής του Euro 2020 – κορυφαίο στοιχηματικό γεγονός κάθε 4ετίας - που μετατέθηκε για το 2021. Ζητούμενο πλέον είναι η ημερομηνία επανεκκίνησης των εθνικών πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου, μπάσκετ κλπ, πως θα ολοκληρωθούν οι μεγάλες διοργανώσεις όπως το Champions και Europa League, η Euroleague, ώστε να ξεκινήσουν εκ νέου να προσφέρουν εμπορικό στοιχηματικό προϊόν και να αυξηθεί ο όγκος των συναλλαγών. Ουδείς μπορεί να το προβλέψει σε αυτή τη φάση, μόλις ωστόσο επανέλθει η αθλητική κανονικότητα, θα αποκτήσουν μεγαλύτερη ορατότητα για τη συνέχεια της χρονιάς.
Σε ό,τι αφορά στον μεγαλύτερο όμιλο της ελληνικής αγοράς, τον ΟΠΑΠ, η Eurobank Equities, αναφέρει πως σύμφωνα με το βασικό της σενάριο (κλειστά καταστήματα μέχρι το τέλος Απριλίου), η επίπτωση στο εκτιμώμενο EBITDA του 2020 θα προσεγγίσει το 27%.
Ωστόσο, ο ΟΠΑΠ διαθέτει ισχυρό ισολογισμό, υψηλά ταμειακά διαθέσιμα, έχει ολοκληρώσει το βασικό κορμό των επενδύσεων του, ευνοείται από τη μείωση της εταιρικής φορολογίας και διαθέτει την ευελιξία να μειώσει δαπάνες και έξοδα ώστε να περιορίσει την όποια επίπτωση. Γι αυτό (μαζί με τη γενναιόδωρη, όπως τη χαρακτηρίζει, μερισματική πολιτική) και η Optima σε αντίστοιχο report αναφέρει πως ο ΟΠΑΠ συνεχίζει να αποτελεί ελκυστική επενδυτική επιλογή.
H επόμενη ημέρα
Στο πλαίσιο αυτό, η επόμενη ημέρα μετά την επιστροφή, αισίως, της κανονικότητας αναμένεται με κάτι περισσότερο από ενδιαφέρον. Πολλά για την αγορά των τυχερών παιχνιδιών θα εξαρτηθούν από τη συνολική επίδραση της πανδημικής κρίσης στο ΑΕΠ και, κυρίως, το χρόνο και στο μέγεθος της αντίδρασης της οικονομίας, καθώς ο κλάδος αποτελεί σημαντικό "αιμοδότη" των δημόσιων ταμείων, απασχολώντας παράλληλα χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Με βάση τα στοιχεία που γνωστοποίησε η Επιτροπή Παιγνίων, το 2019 η αγορά των τυχερών παιχνιδιών στην Ελλάδα μεγάλωσε κατά 14,70% σε επίπεδο συνολικού κύκλου εργασιών (στοιχηματισμού), φτάνοντας στα 15,96 δισ. ευρώ, και κατά 5,25% σε επίπεδο GGR (το μεικτό κέρδος μετά την αφαίρεση των κερδών των παικτών), φθάνοντας στα 2,22 δισ. ευρώ. Τα παίγνια που διεξάγονται διαδικτυακά (remote gambling) καταλαμβάνουν μερίδιο 53,31% του συνολικού στοιχηματισμού, ενώ αυτά που διεξάγονται επίγεια (land based) καταλαμβάνουν μερίδιο 46,69%. Αντιστρόφως ανάλογη είναι εικόνα στο μερίδιο που καταλαμβάνουν οι παραπάνω δύο κατηγορίες επί του GGR, δεδομένου ότι τα παίγνια που διεξάγονται διαδικτυακά (remote gambling) έχουν μερίδιο 19,63%, ενώ εκείνα που διεξάγονται επίγεια (land based) 80,37%.
Όπως έγραψε το Capital.gr., τα μεικτά έσοδα των επιχειρήσεων καζίνο το 2019 ανήλθαν σε 246 εκατ. ευρώ, ενώ τα μεικτά έσοδα των online παρόχων πέρυσι έφθασαν στα 437 εκατ. ευρώ. Τα έσοδα που προήλθαν από τα παίγνια που διεξάγονται διαδικτυακά παρουσίασαν πέρυσι αύξηση 19,8% σε επίπεδο συνολικού στοιχηματισμού 10,91% επί του GGR σε σύγκριση με το 2018. Παράλληλα, αποτελούν σταθερά αυξανόμενη πηγή φορολογικών εσόδων. Με την οργάνωση της αγοράς και την αποτελεσματική εποπτεία που ασκεί η ΕΕΕΠ, υπό τον πρόεδρο της Επιτροπής Β. Καραγρηγορίου, τα τελευταία χρόνια, τα φορολογικά έσοδα που προέρχονται από τον κλάδο των τυχερών παιχνιδιών αυξήθηκαν από τα 587 εκατ.ευρώ, στα περίπου 980 εκατ.ευρώ πέρυσι.
Μένει να διαπιστωθεί ποια θα είναι η επίδοση και για το 2020. Με βάση τις προβλέψεις του Προϋπολογισμού, ο κ. Σταϊκούρας ανέμενε έσοδα 1,1 δισ. ευρώ το 2020, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων θα προέρχονταν από το φόρο στα μικτά κέρδη των τυχερών παιγνίων, καθώς από το φόρο επί των κερδών από λαχεία και τυχερά παίγνια. Ως "μαξιλάρι", πάντως, αναμένεται να αποτελέσει η αδειοδότηση για τα online τυχερά παίγνια, διαδικασία που θα ξεκινήσει στους επόμενους μήνες και για την οποία καταγράφεται ήδη σημαντική κινητικότητα.
Του Νίκου Χρυσικόπουλου
Πηγη capital.gr
Του Νίκου Χρυσικόπουλου
Σε θέση άμυνας βρίσκεται προσωρινά, λόγω κορονοϊού, ο κλάδος των τυχερών παιχνιδιών στην Ελλάδα, μια αγορά μεγέθους 2,2 δισ. ευρώ σε επίπεδο μεικτών εσόδων (GGR, στοιχεία 2019), που πέρυσι απέφερε στα δημόσια ταμεία έσοδα της τάξης των 980 εκατ.ευρώ.
Τα μέτρα για τον περιορισμό της πανδημίας του κορονοϊού οδήγησαν, όπως και σε πολλές άλλες δραστηριότητες, τις επιχειρήσεις του κλάδου να συνταχθούν με την εθνική προσπάθεια για τον περιορισμό της πανδημίας και να αναστείλουν τη λειτουργία όλων των επίγειων σημείων παικτικής δραστηριότητας (καζίνο, πρακτορεία, gaming halls, Ιππόδρομος κ.α).
Συγχρόνως, η διακοπή μεγάλων διοργανώσεων στην Ευρώπη και αλλού, όπως, λόγου χάρη, τα εθνικά πρωταθλήματα ποδοσφαίρου και μπάσκετ, το UEFA Champions και Europa League, η Euroleague κ.α. έχει επιδράσει σημαντικά και στα έσοδα από τον διαδικτυακό στοιχηματισμό.
Αποτέλεσμα είναι την περίοδο αυτή οι online πάροχοι να περιορίζονται σε δραστηριότητες όπως το online καζίνο, πόκερ κλπ., ενώ σε επίπεδο αθλητικών γεγονότων ο διαδικτυακός στοιχηματισμός αφορά περιστασιακούς αγώνες σε περιφερειακά πρωταθλήματα ποδοσφαίρου, σε αγώνες χόκει επί πάγου, πινγκ-πογγκ κ.α, δηλαδή ουσιαστικά σε μη εμπορικά στοιχηματικά γεγονότα. Αντίστοιχα, για τον μεγαλύτερο όμιλο της εγχώριας αγοράς, τον ΟΠΑΠ, διαθέσιμα μέσω του διαδικτύου είναι πλέον το "Πάμε Στοίχημα" και το "Τζόκερ" και ορισμένες ιπποδρομίες και κυνοδρομίες, στις ΗΠΑ και την Αυστραλία για το "pamestoixima.gr”.
Οι οικονομικές επιπτώσεις στις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες του κλάδου αναμένεται να φανούν μέσα στα επόμενα τρίμηνα, θα διαφοροποιηθούν, ωστόσο, ανάλογα με τη δραστηριότητα. Ορισμένα καζίνο, για παράδειγμα που είναι ήδη οικονομικά επιβαρυμένα πέραν των απωλειών από το shutdown λόγω κορονοϊού, όλο το προηγούμενο διάστημα "είδαν" τους τζίρους τους να υποχωρούν λόγω των επιπτώσεων από την εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου. Όπως έγραψε το Capital.gr., το τελευταίο δίμηνο του 2019 και το πρώτο του 2020 καταγράφονταν υποχώρηση εσόδων κατά μέσο όρο σε ποσοστό 20%, τάση που είχε συνεχιστεί και τον Μάρτιο, μέχρι την αναστολή λειτουργίας λόγω COVID-19. Μένει να φανεί με ποιες κινήσεις οι επιχειρήσεις καζίνο θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν την μεγάλη πρόκληση, όπως διαμορφώνεται, του 2020, ενώ κάποια καζίνο δεν έχουν να ελπίζουν πολλά στην πορεία του Τουρισμού, λόγω των δυσμενών προβλέψεων που ήδη καταγράφονται για την πορεία των αφίξεων φέτος.
Αντίστοιχα, οι διαδικτυακοί πάροχοι προχωρούν και με το δεδομένο της μη διεξαγωγής του Euro 2020 – κορυφαίο στοιχηματικό γεγονός κάθε 4ετίας - που μετατέθηκε για το 2021. Ζητούμενο πλέον είναι η ημερομηνία επανεκκίνησης των εθνικών πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου, μπάσκετ κλπ, πως θα ολοκληρωθούν οι μεγάλες διοργανώσεις όπως το Champions και Europa League, η Euroleague, ώστε να ξεκινήσουν εκ νέου να προσφέρουν εμπορικό στοιχηματικό προϊόν και να αυξηθεί ο όγκος των συναλλαγών. Ουδείς μπορεί να το προβλέψει σε αυτή τη φάση, μόλις ωστόσο επανέλθει η αθλητική κανονικότητα, θα αποκτήσουν μεγαλύτερη ορατότητα για τη συνέχεια της χρονιάς.
Σε ό,τι αφορά στον μεγαλύτερο όμιλο της ελληνικής αγοράς, τον ΟΠΑΠ, η Eurobank Equities, αναφέρει πως σύμφωνα με το βασικό της σενάριο (κλειστά καταστήματα μέχρι το τέλος Απριλίου), η επίπτωση στο εκτιμώμενο EBITDA του 2020 θα προσεγγίσει το 27%.
Ωστόσο, ο ΟΠΑΠ διαθέτει ισχυρό ισολογισμό, υψηλά ταμειακά διαθέσιμα, έχει ολοκληρώσει το βασικό κορμό των επενδύσεων του, ευνοείται από τη μείωση της εταιρικής φορολογίας και διαθέτει την ευελιξία να μειώσει δαπάνες και έξοδα ώστε να περιορίσει την όποια επίπτωση. Γι αυτό (μαζί με τη γενναιόδωρη, όπως τη χαρακτηρίζει, μερισματική πολιτική) και η Optima σε αντίστοιχο report αναφέρει πως ο ΟΠΑΠ συνεχίζει να αποτελεί ελκυστική επενδυτική επιλογή.
H επόμενη ημέρα
Στο πλαίσιο αυτό, η επόμενη ημέρα μετά την επιστροφή, αισίως, της κανονικότητας αναμένεται με κάτι περισσότερο από ενδιαφέρον. Πολλά για την αγορά των τυχερών παιχνιδιών θα εξαρτηθούν από τη συνολική επίδραση της πανδημικής κρίσης στο ΑΕΠ και, κυρίως, το χρόνο και στο μέγεθος της αντίδρασης της οικονομίας, καθώς ο κλάδος αποτελεί σημαντικό "αιμοδότη" των δημόσιων ταμείων, απασχολώντας παράλληλα χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Με βάση τα στοιχεία που γνωστοποίησε η Επιτροπή Παιγνίων, το 2019 η αγορά των τυχερών παιχνιδιών στην Ελλάδα μεγάλωσε κατά 14,70% σε επίπεδο συνολικού κύκλου εργασιών (στοιχηματισμού), φτάνοντας στα 15,96 δισ. ευρώ, και κατά 5,25% σε επίπεδο GGR (το μεικτό κέρδος μετά την αφαίρεση των κερδών των παικτών), φθάνοντας στα 2,22 δισ. ευρώ. Τα παίγνια που διεξάγονται διαδικτυακά (remote gambling) καταλαμβάνουν μερίδιο 53,31% του συνολικού στοιχηματισμού, ενώ αυτά που διεξάγονται επίγεια (land based) καταλαμβάνουν μερίδιο 46,69%. Αντιστρόφως ανάλογη είναι εικόνα στο μερίδιο που καταλαμβάνουν οι παραπάνω δύο κατηγορίες επί του GGR, δεδομένου ότι τα παίγνια που διεξάγονται διαδικτυακά (remote gambling) έχουν μερίδιο 19,63%, ενώ εκείνα που διεξάγονται επίγεια (land based) 80,37%.
Όπως έγραψε το Capital.gr., τα μεικτά έσοδα των επιχειρήσεων καζίνο το 2019 ανήλθαν σε 246 εκατ. ευρώ, ενώ τα μεικτά έσοδα των online παρόχων πέρυσι έφθασαν στα 437 εκατ. ευρώ. Τα έσοδα που προήλθαν από τα παίγνια που διεξάγονται διαδικτυακά παρουσίασαν πέρυσι αύξηση 19,8% σε επίπεδο συνολικού στοιχηματισμού 10,91% επί του GGR σε σύγκριση με το 2018. Παράλληλα, αποτελούν σταθερά αυξανόμενη πηγή φορολογικών εσόδων. Με την οργάνωση της αγοράς και την αποτελεσματική εποπτεία που ασκεί η ΕΕΕΠ, υπό τον πρόεδρο της Επιτροπής Β. Καραγρηγορίου, τα τελευταία χρόνια, τα φορολογικά έσοδα που προέρχονται από τον κλάδο των τυχερών παιχνιδιών αυξήθηκαν από τα 587 εκατ.ευρώ, στα περίπου 980 εκατ.ευρώ πέρυσι.
Μένει να διαπιστωθεί ποια θα είναι η επίδοση και για το 2020. Με βάση τις προβλέψεις του Προϋπολογισμού, ο κ. Σταϊκούρας ανέμενε έσοδα 1,1 δισ. ευρώ το 2020, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων θα προέρχονταν από το φόρο στα μικτά κέρδη των τυχερών παιγνίων, καθώς από το φόρο επί των κερδών από λαχεία και τυχερά παίγνια. Ως "μαξιλάρι", πάντως, αναμένεται να αποτελέσει η αδειοδότηση για τα online τυχερά παίγνια, διαδικασία που θα ξεκινήσει στους επόμενους μήνες και για την οποία καταγράφεται ήδη σημαντική κινητικότητα.
Του Νίκου Χρυσικόπουλου
Πηγη capital.gr
